Ambities
Het lastige met ambities is dat ze vaak worden geformuleerd vanuit één beleidsuitgangspunt. Dus gaat het telkens over ‘wonen’ óf over ‘klimaat’ óf over ‘mobiliteit’ óf over leefbaarheid óf over ‘landbouw’ of ‘natuur’. En dat zie je ook terug in de verschillende ministeries: Binnenlandse Zaken waar Wonen onder valt, Economische Zaken en Klimaat, Infrastructuur en Waterstaat en Landbouw en Natuur.
De ambities zijn divers, de lat ligt vaak hoog. Deels zijn het heus wel samenhangende ambities. Er ligt een ambitieus klimaatakkoord, we gaan voor de doelstellingen van “Parijs”. Maar als we alle doelstellingen tegelijk willen bereiken loopt de boel gegarandeerd vast.
Integrale aanpak
Bij de onderhandelingen over het nieuwe kabinet en het regeerakkoord zal het woningbouwdossier dus niet “los” behandeld kunnen worden van andere, samenhangende maatschappelijke doelstellingen. Het vraagt om een integrale aanpak, mét een gezamenlijke agenda voor de komende jaren. Integraal voor wat betreft de te behalen beleidsdoelen. Integraal voor wat betreft de regie-voering (rijk-provincie-gemeenten, met een cruciale rol voor het organiseren van regionale samenwerking omdat de opgave ook per regio steeds weer verschillend is). De nieuwe kaart van Nederland gaat over de vraag waar we die woningen kunnen bouwen: binnen de stad, aan de rand van de stad en op een aantal nieuwe locaties. Gezamenlijk dient bepaald te worden welke woningen wanneer noodzakelijk zijn en hoe de verschillende locaties en de woningbouw gefinancierd kan worden in combinatie met de verdere invulling van de noodzakelijke maatregelen op het terrein van energievoorziening en verduurzamen, mobiliteit (investeren in OV en slim beprijzen van autogebruik), landbouw en natuurontwikkeling (op weg naar een herschikking van de agrarische sector met voldoende financiële compensatie).
Strijd om de ruimte
De “strijd om de ruimte” is vooral de gezamenlijke opgave van de nieuwe ministers op deze beleidsterreinen. Het vraagt om visie, durf, keuzes maken, heldere afspraken tussen partijen en zeker ook om een forse financiële rijksbijdrage met een zorgvuldig uitgewerkt instrumentarium, waarbij de prikkels op de juiste plaats komen te liggen. Maak nú een Deltaplan Wonen waarbij de aanpak vergelijkbaar is met de aanpak van het Klimaatakkoord, zodat draagvlak ontstaat bij de verschillende partijen, de lasten gezamenlijk worden gedragen, moeilijke afwegingen in beeld komen en besluiten kunnen worden genomen op het juiste niveau en er een belofte naar de toekomstige generatie wordt gedaan. Een woning voor iedereen.
En die aanpak past niet in 1 alinea in het komende Regeerakkoord.