De regeling
De Woningbouwimpuls is een initiatief van het Rijk om een katalysator te zijn voor (vastgelopen) woningbouwprojecten, met als doel de realisatie van woningen voor starters en middeninkomens. Het kabinet heeft de doelstelling aangenomen om jaarlijks ongeveer 75.000 woningen toe te voegen aan de woningvoorraad. De Woningbouwimpuls draagt bij aan dit doel door de bouw van woningen te versnellen. Bovendien geeft de Woningbouwimpuls specifieke aandacht aan de bouw van betaalbare woningen, zodat het woningaanbod voor starters en mensen met een laag of middeninkomen vergroot wordt. De Woningbouwimpuls richt zich met name op stedelijke regio’s waar de woningbouwopgave het grootst is.
Gemeenten met projecten met een publiek tekort kunnen maximaal 50% van het bestaande tekort als subsidie aanvragen bij het Rijk. De subsidie gaat uit van het cofinancieringsprincipe, waarbij gemeenten zelf verantwoordelijk zijn voor de financiering van het resterende deel van het publiek tekort. De regeling loopt tot en met 31 december 2023. Het totale budget is € 1 miljard. Elk jaar worden meerdere tranches opengesteld. Gemeenten kunnen dan een aanvraag indienen.
De spelregels
Om in aanmerking te komen voor een bijdrage uit de Woningbouwimpuls moeten gemeenten aan een aantal voorwaarden voldoen:
- Er moet sprake zijn van een afgebakend projectgebied.
- Binnen het projectgebied worden ten minste 500 woningen toegevoegd.
- De realisatie van het project is nog niet begonnen. De bouw van de eerste woningen start binnen 3 jaar en de bouw van de laatste woningen start binnen 10 jaar na toekenning.
- Het project kent een aantoonbaar publiek financieel tekort.
- De maatregelen die leiden tot het publiek tekort zijn publieke investeringen die voor woningbouw noodzakelijk zijn.
- Medeoverheden moeten ten minste 50% van het publiek financieel tekort dekken. De bijdrage van de Woningbouwimpuls bedraagt maximaal 50%.
- Minimaal 50% van de woningen zijn betaalbare woningen (sociale huur, middenhuur tot € 1.000/maand en koop tot de NHG-grens van € 310.000).
Naast bovengenoemde eisen en randvoorwaarden zijn de aanvraag en beoordeling hiervan complexe materie en uiterst projectspecifiek. Het blijft lastig om compleet verschillende projecten naast dezelfde meetlat te leggen, maar dit moet toch gebeuren om een afgewogen oordeel te kunnen geven over de haalbaarheid van de businesscase en welke gemeenten een subsidie krijgen toegewezen, en welke niet. Projecten worden op vier subcriteria beoordeeld (noodzaak, effectiviteit, efficiëntie en urgentie) en moeten op alle criteria een voldoende scoren om een subsidie toegewezen te krijgen.
Eerste tranche
Voor de eerste tranche is het maximale budget vastgesteld op € 347,5 miljoen. De eerste tranche is geopend op 1 juli 2020 en sloot op 15 juli 2020. Vandaag is bekend gemaakt dat 27 van de 52 ingediende projecten hun aanvraag toegewezen hebben gekregen voor een bedrag van € 290 miljoen. Dit betekent dat de eerste tranche niet volledig is toegekend. De tweede tranche opent naar verwachting in november 2020.
Bekijk hier de kaart met woningbouwprojecten uit de eerste tranche.
De bijdrage van Brink
Brink heeft ervaring aan beide kanten van de tafel en kent dus het klappen van de zweep. Wij hebben gemeentelijke projectteams aan de voorkant mogen adviseren bij het opstellen van hun aanvraag, maar ook namens het Ministerie van BZK de aanvragen mogen beoordelen. Uiteraard hebben we geen aanvragen beoordeeld van gemeenten waarbij wij op enigerwijze betrokken zijn geweest bij het project of in de voorbereiding van de aanvraag.
Verstedelijkingsalliantie
Brink adviseerde eerder al de projectteams van de gemeenten in de Verstedelijkingsalliantie Zuid-Holland (Den Haag, Delft, Dordrecht/Zwijndrecht, Leiden, Rotterdam, Rijswijk, Schiedam en Zoetermeer). Hierbij hebben wij de voorbereidingen voor de aanvragen geanalyseerd en ons geadviseerd over de projecten. Met succes, want de betreffende gemeenten hebben gezamenlijk voor ruim € 160 miljoen aan subsidie toegewezen gekregen. Meer dan de helft van de toegewezen subsidie uit de eerste tranche!
Om tot een zo kansrijk mogelijke aanvraag te komen werkten wij met een scoringskaart waarin onderscheid wordt gemaakt in de zogenaamde harde eisen en de overige criteria. Alle criteria worden middels een stoplichtmethode (groen-oranje-rood) beoordeeld zodat in één oogopslag zichtbaar is op welke aspecten de aanvraag kan worden verbeterd.
Analistenpool Ministerie van BZK
Tegelijkertijd hebben we het Ministerie van BZK (de uitvoerder van de regeling) ondersteund in het beoordelen van de financiële businesscases van alle ingediende projecten voor de eerste tranche. Deze beoordeling diende weer als input voor de Toetsingscommissie die naast de financiële businesscase nog afwegingen maakte op de eerder genoemde vier subcriteria en eindverantwoordelijk is voor de toekenning van de subsidies.
Wij als bedrijf vinden het zeer interessant om de diversiteit van de projecten te zien vanuit beide kanten van het speelveld, als aanvrager en als beoordelaar, en hebben door onze langjarige kennis van de financiële en strategische kant van gebiedsontwikkeling hier uitgebreide kennis en expertise opgebouwd.
Wilt u ook een kansrijke aanvraag voor uw project indienen voor de tweede of latere tranches van de Woningbouwimpuls? Of anderszins waarde hechten aan ons advies? Neem dan contact op met het projectteam van Brink voor een vrijblijvend kennismakingsgesprek!